۱۳۸۷/۰۴/۰۹

راز موسیقی

دیشب دوستم پیام مرا به یک کنسرت کلاسیک دعوت کرد که اگر حالش را دارم او راهمراهی کنم.
پذیرفتم و به کنسرتی رفتم که اصلا انتظارش را نداشتم (بسیار زیبا بود). یک هیجان تمام عیار بود. مثل همیشه در حین دیدن و گوش دادن به کنسرت چیزهایی به ذهنم رسید که دلمشغولی قدیم و جدید من است.
به نظر من موسیقی و ادبیات تنها هنرهایی هستند که نماد بیرونی قابل دیدن ندارند. ما همه هنرها را می بینیم و این دیدن گاهی برداشت هنرمند از دنیای بیرونش است و گاهی ساخته ذهن اوست که همان هم به قول ارسطو تقلیدی است از دنیای اطراف که به ما نشان داده می شود. نقاشی، رقص، سینما، تئاترو مجسمه سازی با چشم قابل رویت هستند اما در ادبیات ما دنیای توصیف شده نویسنده را با سلیقه خودمان می بینیم. موسیقی را می شنویم و صداها است که باید معنایی را برایمان بسازند. در باره ادبیات بعدها حرفهایی خواهم گفت اما کنسرت دیشب بهانه ای شد تا در باره موسیقی بیشتر با خود کلنجار بروم. اینکه چرا از موسیقی لذت می بریم؟ چه انرژی در آن نهفته است که به ما لذت می دهد؟ آن هم چیزی که نمی بینیم؟ منظورم از ندیدن این است تصوری از آن نداریم.
من هنوز به پاسخ روشنی نرسیده ام و برای خود من لذت موسیقی در همراهی اش با تصاویر دیگر است. تصاویری که در ذهن خود می سازیم و موسیقی را با آن همراه می کنیم. اما اگر به هیچ تصویری اندیشه نکنیم و از شنیدن یک موسیقی لذت ببریم راز آن در چیست؟ این قطعه بتهوون را بارها و بارها شنیده ایم اما دیشب برای من معنای دیگری داشت و یک سوال بزرگ جدیدتر برایم ایجاد کرد.
من گاهی برای لذت بردن بیشتر از موسیقی مجموعه سازها را به شخصیت هایی در ذهن خود تشبیه می کنم که در حال سخن گفتن هستند. یکی آرام حرف می زند یکی بلند، یکی داد می زند یکی گریه می کند و یکی سکوت کرده است و ناگهان صدایش در می آید. چیزی که ذهن مرا به شدت مشغول کرده است این است که چگونه این صداهای متفاوت در لحظه ای با هم می شوند و ما لذت یکی شدن را از آنها می بریم در حالی که اگر در زندگی واقعی توی یک جمع 20 نفره همه با هم شروع یه حرف زدن بکنند یک مجموعه نا هنجار را می شنویم که هر لحظه می خواهیم سکوتی حکمفرما شود و فقط یکی سخن بگوید. چطور در موسیقی این اتفاق نمی افتد؟ چرا این صداهای متفاوت با یکدیگر هم زیبا هستند؟
این گروهی که در این فیلم می بینید گروه I MUSICI DE MONTREAL است که دیشب کنسرت زنده آنان را دیدم. رهبر گروه هم یک روسی است به نام Yuli Torovsky که استاد دانشگاه مونترآل است و گروه را هم خودش ساخته است.
امیدوارم در لذت من شریک شوید.


۱ نظر:

ناشناس گفت...

hello